Het IJsselmeer, het grootste zoetwatergebied van Europa. Nederlands grootste verblijfplaats van vogels, internationaal als Wetland erkend
en tevens Vogelrichtlijngebied, cultuurhistorisch erfgoed, een schitterend natuurgebied en... de enige nog open plek met vergezicht !
© MK-DATA 2011-2020
OUDE WEBSITE IJSSELMEERVERENIGING
1972 - 2020 - al 48 jaar !
Rapport Deltares over de dijkversterking Markermeerdijk
Klik op de foto voor vergroting
Op 19 februari was de zitting bij de Raad
van State over schorsing van de
voorbereidende werkzaamheden voor de
dijkversterking. Daarbij is de vraag naar de
omkeerbaarheid van cruciaal belang.
De IJsselmeervereniging heeft het
onderstaande stuk daarover ingebracht.
Wij hopen dat het nog een rol zal spelen bij
de uitspraak van de voorzieningenrechter.
Vaargeulen: onherstelbare schade ecosysteem
De aangevraagde voorlopige voorziening betreft het stopzetten van de voorbereidende
werkzaamheden. Deze bestaan uit het graven van vaargeulen, het tot maximaal een halve meter
afgraven van de bodem om die van wortels van fonteinkruid en kranswier te ontdoen, het bouwen van
loswallen en het vervroegd maaien om te voorkomen dat vogels gaan broeden.
1.
Verweerder stelt dat de voorbereidende werken omkeerbaar zijn. Dat is niet zo. Ten onrechte
wordt tijdelijkheid met omkeerbaarheid gelijkgesteld. In de natuur is dat niet altijd het geval. Ook
al zijn de ingrepen tijdelijk – de vergunning is voor vijf jaar – ze brengen desondanks
onherstelbare schade met zich mee.
2.
Juist de ondiepe kustzone is voor de door Natura 2000 beschermde watervogelpopulaties van
belang. Vertroebeling van het water maakt het voor de op het zicht vissende soorten als Fuut en
Visdief moeilijker voldoende voedsel te vinden om hun jongen groot te brengen. Zo concludeert
Deltares: “De negatieve effecten op de vangbaarheid van vis (helderheid van water) voor
visetende vogels zijn niet gekwantificeerd in het Natura 2000 gebied. Significante effecten zijn
vooralsnog niet uitgesloten”. i
3.
Er liggen mosselbanken langs de Markermeerkust waar duikeenden als Kuifeend, Tafleend,
Topper en Brilduiker op foerageren. Zij zijn een onmisbaar onderdeel/ laag in de
voedselpyramide, waarin de beschermde soorten bovenaan staan.
4.
In het bovengenoemde rapport van Deltares staat ook dat de mosselpopulatie die zich in de
vaargeulen bevindt, zich niet meer zal herstellen omdat de geulen zich zullen vullen met slib wat
niet stevig genoeg is voor mosselen om zich op te vestigen. ii Daaruit blijkt dat juist de gevolgen
van het graven van de vaargeulen onomkeerbaar zijn, wat reden zou moeten zijn om met deze
werkzaamheden te wachten tot het besluit definitief is.
5.
De voorbereidingen beginnen met de vaargeulen nr. 4 (module 7, Zeevang) en nr. 10 (module
15, Waterland). De omvang van vaargeulen is al gauw 50 meter breed, 2-3 km lang en enkele
meters diep. iii Een groot oppervlak.
6.
Niet wordt aangegeven waar de mosselbanken precies liggen. Nergens wordt de schade
gekwantificeerd. De aanleg van vaargeulen betekent onherstelbare schade aan het ecosysteem.
7.
Niet gemotiveerd is waarom de vaargeul 4 daar moet komen, of er niet een geschiktere plek is
gezien de aanwezigheid van mosselbanken.
8.
De vaargeul is nodig voor aanvoer van materiaal, dat anders met vrachtwagens via de weg moet
worden aangevoerd. Wat er moet worden aangevoerd is afhankelijk van het plan, de wijze van
dijkversterking.
9.
Het plan is niet definitief en moet nog worden uitgewerkt (zie verweerschrift).
10.
Er is een geschil tussen partijen over het plan bij de Zeevang: de Alliantie wil asverschuiving. Dat
betekent een significante aantasting van de cultuurhistorische waarden, strijdigheid met de
provinciale erfgoed verordening en plan voldoet niet aan de twee wettelijke doelstellingen:
waterveiligheid en landschappelijke inpassing iv Deze zijn nevengeschikt. Er is een alternatief.
Dit geschil roept veel juridische vragen op, die grondig door uw afdeling moeten worden
beoordeeld.
11.
Zolang het plan niet onherroepelijk/niet definitief is moeten er geen onomkeerbare werken
worden uitgevoerd die het ecosysteem significant aantasten. Het plan kan worden gewijzigd. Dat
kan gevolgen hebben voor nut en noodzaak van de aanleg van een vaargeul op die plek.
i Onderzoeksrapport Deltares, Effecten pluimverspreidig Markermeerdijken versie 2.0, juli 2017, Bijlage Projectplan 8.7. Zie
paragraaf 5.3-5.4 Conclusies.
ii Idem Paragraaf 3.1.
iii Mondelinge mededeling Alliantie MMD.
iv Ontwerpvisie Versterking Markermeerdijken, Alliantie MMD, juni 2018, p.7.
https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20190219_2457998/kan-de-dijk-al-dit-jaar-op-de-schop