1972 - 2020 - al 48 jaar !

16-11-2013 - Zo werkt de vismigratierivier in de Afsluitdijk

Voor het project De Nieuwe Afsluitdijk is een video-animatie ontwikkeld van de toekomstige vismigratierivier aan de Afsluitdijk. De kilometerslange vispassage moet een verbinding tot stand brengen tussen de Waddenzee en het IJsselmeer. Dit is nodig omdat veel vissen brak- of zoetwater nodig hebben om zich voort te planten. Tijdens eb op de Waddenzee stroomt er zoetwater vanuit het IJsselmeer via de vismigratierivier naar de Waddenzee. 

In de Nederlandse delta mondden vroeger een aantal grote rivieren uit in zee. Zo was er een geleidelijke overgang van zoet naar zout water via de Zuiderzee en Waddenzee. Met de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 werd deze geleidelijke overgang abrupt geblokkeerd. Veel zeevissen, die zoetwater nodig hebben voor de voortplanting, konden het zoete water niet meer bereiken. Een regelrechte natuurlijke ramp met grote gevolgen voor de visstand. Zalm, paling en spiering zijn nagenoeg verdwenen. Rijkswaterstaat gaat de komende jaren de Afsluitdijk versterken. Regionale partijen grijpen deze gelegenheid aan om tegelijkertijd hun ambities op het gebied van natuur en recreatie te realiseren. De Vismigratierivier is zo'n initiatief, dat naast natuurwinst ook kansen biedt aan toerisme en recreatie. De aanleg van de Vismigratierivier is de eerste stap naar het herstel van de ecologische balans tussen zout en zoet water. De kilometerslange rivier verbindt straks de Waddenzee met het IJsselmeer. Zo kan de trekvis zwemmend via deze getijdenrivier het IJsselmeer bereiken en weer terug. De vissen vinden de ingang van de rivier door het zoete water wat eruit stroomt. Bij eb op de Waddenzee stroomt er zoet water door de rivier naar zee. De vissen 'ruiken' dat en zwemmen de rivier in naar het zoete water. De vissen kunnen enkele dagen tot weken in de rivier verblijven. Als het vloed wordt komt er zout water in de rivier. Om te voorkomen dat er zout water in het IJsselmeer komt, worden er speciale sluizen aangelegd. Onder de paraplu van het programma 'De Nieuwe Afsluitdijk' werken rijk en regio samen aan de Vismigratierivier. De provincie Fryslân, de provincie Noord-Holland, de gemeenten Sudwest Fryslân, Hollands Kroon en Harlingen, het programma Naar een Rijke Waddenzee, de Waddenvereniging, Stichting Het Blauwe Hart, Sportvisserij Nederland, It Fryske Gea en de Vereniging Vaste Vistuigen Noord werken samen aan dit ambitieuze project. De Vismigratierivier is een unieke oplossing die nog nergens ter wereld bestaat. Er is nog veel onderzoek nodig om te weten hoe de Vismigratierivier er in detail uit gaat zien. De meest ideale locatie voor de Vismigratierivier is bij Kornwerderzand. Door de aanwezigheid van de spuisluizen (lokstroom) en in verband met bestaande stromingen en de loop van de geulen in de Waddenzee is dit de beste plek om vissen naar toe te lokken. Momenteel worden er diverse varianten uitgewerkt om de exacte locatie verder te onderzoeken. De film is tot stand gekomen met steun van de Nationale Postcodeloterij.

Vissen reageren op deze zoetwaterstroom door de migratierivier op te zwemmen. Als het vloed is op de Waddenzee komt de rivier langzaam tot stilstand en stroomt daarna de andere kant op. Vissen kunnen enkele uren of dagen in de rivier verblijven.