Het IJsselmeer, het grootste zoetwatergebied van Europa. Nederlands grootste verblijfplaats van vogels, internationaal als Wetland erkend en tevens Vogelrichtlijngebied, cultuurhistorisch erfgoed, een schitterend natuurgebied en... de enige nog open plek met vergezicht !
© MK-DATA 2011-2020
OUDE WEBSITE IJSSELMEERVERENIGING
Nieuwe website Nieuws Zoeken

1972 - 2020 - al 48 jaar !

Fonteinkruid-woeker is een groot probleem
Tijdens het afgelopen watersport seizoen is duidelijk geworden dat de toekomst van de waterrecreatie en scheepvaart op de Randmeren en op het IJmeer en Markermeer somber uit ziet als er geen oplossing wordt gevonden voor de woeker van Fonteinkruid. In alle genoemde meren groeit tot een diepte van 4 meter een overvloedige hoeveelheid van deze waterplant. Dat zorgt niet alleen voor overlast, maar ook voor onveiligheid en sterk teruglopende bezoekersaantallen. Jachthavens en overige waterrecreatie bedrijven missen inmiddels veel klanten. De scheepvaart en waterrecreatie wordt onveilig door het risico op vastlopen, motorstoring (met vaak forse schade) en gevaarlijk zwemwater. De onzekerheid over hoe deze situatie zich zal ontwikkelen maakt het er niet eenvoudiger op. Wat is de oorzaak van deze waterplanten explosie, die sinds begin 90er jaren van de vorige eeuw in alle grote oppervlakte wateren voorkomt.  Inmiddels is het probleem het stadium voorbij dat er wat lacherig over gedaan kon worden en nemen gemeenten en provincies de zaak serieus. Ook wordt er vaak naar Rijkswaterstaat gekeken, maar die ziet – afgezien van primaire vaargeulen – geen taak op dit gebied. Wat die taak dan ook mag zijn is ook niet helder: maaien is met name op de Randmeren geen serieuze optie gebleken. Er is teveel wier in een veel te groot gebied.
Uit “de Gooi en Eemlander”: ’Fonteinkruid gigantisch probleem’
Het maaien van fonteinkruid in onder meer het Gooi- en Eemmeer kost veel geld maar zet geen zoden aan de dijk. De overlast van deze woekerende waterplant neemt alleen maar toe, stelt de Huizer wethouder Gerrit Pas. ,,Dit is een gigantisch probleem. We moeten alles op alles zetten om de havens toegankelijk te houden.” Een groot aantal gemeenten - waaronder Huizen, Blaricum, Eemnes, Naarden, Bunschoten en Almere - maakt deel uit van de Coöperatie Gastvrije Randmeren. Dit samenwerkingsverband laat elk jaar - vanaf 1 juli gedurende drie tot vier weken - op een aantal plekken de waterplanten maaien. De toegangen en havens van de eilanden en aanlegplaatsen worden vrijgemaakt, surfgebieden en oefen- en wedstrijdgebieden gemaaid, net als de snelvaarbanen bij Almere en in het Nijkerkernauw. Vorig jaar werden diverse nieuwe maailocaties toegevoegd. ________________________________________________________________________________ Op de rem Toen Gastvrije Randmeren onlangs meer aan promotie wilde gaan doen, trapte Gerrit Pas naar eigen zeggen op de rem. ,,Ik heb het uit hun hoofd gepraat, want er valt weinig te promoten. Wij moeten eerst alles op alles zetten om de basis op orde te krijgen.” De Huizer wethouder doelt daarmee op de strijd tegen woekerende waterplanten, die waterrecreanten, zwemmers en (sport)vissers het leven zuur maken. ,,De problematiek van de overlast heeft zich vele malen verergerd in ons gebied, maar zich ook uitgebreid naar alle Randmeren”, luidt Pas de alarmklok. ,,Maaien helpt gewoon niet meer. Zo snel gaat het: afgelopen jaar hebben we gemaaid, maar het was binnen een maand weer dichtgegroeid. We zullen alles moeten doen om onze havens toegankelijk te krijgen en te houden.” In actie Omdat de waterplanten - naast het Gooimeer - ook in het IJmeer en het Markermeer voor steeds meer overlast zorgen, is ook de provincie Noord-Holland in actie gekomen. In april is er overleg geweest tussen de Noord- Hollandse gedeputeerde Cees Loggen, de voorzitter van Gastvrije Randmeren en projectdirecteur Donné Slangen van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Onderwerp: de toenemende problemen met waterplanten in het Zuidelijke IJsselmeergebied (inclusief de zuidelijke Randmeren). Oplossing De provincie heeft vervolgens een programmateam waterrecreatie, dat volgens wethouder Pas werkt aan een ’gedragen, structurele en duurzame oplossing met bijdragen van de waterrecreatiesector en de regio’. Hoofddoel is de bereikbaarheid van de havens en de bevaarbaarheid van het gebied voor waterrecreanten en hulpdiensten. Twee maanden geleden zaten - in twee sessies- vertegenwoordigers van onder meer de betrokken gemeenten en provincies en van allerlei waterrecreatiepartijen om tafel met ministerie en Rijkswaterstaat. Brandbrief Het een en ander heeft geleid tot een brandbrief die, zo meldt Pas, binnenkort vanuit de regio naar het Rijk wordt gestuurd. Daarin staat onder meer dat vrijwel het gehele water ondieper dan vier meter met waterplanten begroeid is. Dat zorgt niet alleen voor hinder en overlast. ’Er ontstaan steeds vaker situaties waarbij de veiligheid op het water niet meer gewaarborgd is’, aldus de brief. En: ’In de Randmeren is de overlast het grootst, omdat waterplanten daar dichte velden vormen’. Urgent In een groot gebied is er ’economische en maatschappelijke schade’: het probleem is urgent. ’Voor de waterrecreatie is er geen toekomstperspectief, omdat wetenschappers onzeker zijn over de ecologische ontwikkeling in het gebied’, schrijft de regio aan de minister. De hoop is gevestigd op kranswieren, die het fonteinkruid moeten gaan verdringen. Deze ontwikkeling - die in de Gouwzee zo’n tien jaar heeft gekost - zou zich ook in de ondiepere delen van de Randmeren kunnen voltrekken. Maar hoe lang gaat dat dan duren? Een voor de diepere gedeelten bieden de kranswieren hoogstwaarschijnlijk geen soelaas. ’De onduidelijkheid is een deel van het probleem’, aldus de brief. Korte termijn Vandaar dat de regio aan het Rijk voorstelt om tegelijk aan oplossingen voor de korte termijn (de komende vijf jaar) en langere termijn (structureel) te gaan werken. Bij de korte termijn-oplossing gaat het om communicatie en - in de praktijk - een combinatie van maaien, verdiepen en betonnen. Er moet vaker worden gemaaid en in een groter gebied. Omdat met deze ’relatief kostbare symptoombestrijding’ (die de groei van planten zelfs bevordert) niet kan worden volstaan, stelt de waterrecreatiesector voor om het Noordelijk deel van het Gooimeer te verdiepen. Ook moeten er verdiepte recreatiegeulen komen aan beide zijden van de beroepsvaargeul in het Eemmeer. Verdiepingenplan Voor de lange termijn moeten ook de vaarroutes en vaargebieden worden verdiept én gemarkeerd ’zodat een samenhangend waterrecreatienetwerk ontstaat waar het aantrekkelijk recreëren is’. Voor dit verdiepingenplan moet het Rijk geld op tafel leggen. Ook moet Rijkswaterstaat (samen met universiteiten) de ruimte krijgen om te experimenteren met waterbodems, waterplanten en duurzame visserij. Innovatie moet worden gestimuleerd. Als voorbeeld wordt het monitoren van fonteinkruid vanuit de lucht met drones genoemd. Blij Wethouder Gerrit Pas is heel blij met de gezamenlijke stappen die nu worden gezet om het waterplantenprobleem landelijk op de agenda te krijgen. ,,De gemeente Huizen denkt en praat graag mee over de mogelijke oplossingen.”
 © Archieffoto Studio Kastermans/Alexander Marks ,,Zo snel gaat het: afgelopen jaar hebben we gemaaid, maar het was binnen een maand weer ichtgegroeid.” Eddie de Paepe - 2 feb. 2018